Φοβιες

18 Φεβρουαρίου

 


Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι ερχόμαστε αντιμέτωποι με το φόβο και προσπαθούμε να τον αντιμετωπίσουμε άλλοτε αποτελεσματικά και άλλοτε όχι. Όλοι μας έχουμε φόβους για ειδικά πράγματα (εξέταση γιατρού, αράχνη, φίδι κ.α) και είναι φυσιολογικό να μας αναστατώνουν συναισθηματικά περισσότερο από κάποια άλλα πράγματα σε διαφορετικές φάσεις της ζωής μας.


Φοβία, όμως, είναι ... ο έντονος και αδικαιολόγητος φόβος για κάποιο αντικείμενο, δραστηριότητα ή κατάσταση. Άνθρωποι με φοβίες αναστατώνονται συναισθηματικά ακόμα και στην ιδέα του αντικειμένου ή της κατάστασης που τρέμουν και δεν μπορούν να ελέγξουν τα συναισθήματα τους. Η συναισθηματική σύγχυση από τη φοβία μπορεί να είναι τόσο μεγάλη που να αναγκάζει το άτομο να αλλάξει δραματικά τον τρόπο ζωής του. Η διαφορά ανάμεσα στο «φυσιολογικό» φόβο και στη φοβία έγκειται στην ένταση του φόβου και στο πόσο επίμονη είναι η επιθυμία του ατόμου να αποφύγει την κατάσταση, το αντικείμενο που προκαλεί φόβο όπου φτάνει στο σημείο να διαφοροποιήσει τη ζωή του/της.

 

Υπάρχουν διάφορα είδη φοβιών όπως είναι η ειδική φοβία (ζωοφοβία, υψοφοβία, κλειστοφοβία κ.α), η κοινωνική φοβία (το άτομο φοβάται έντονα και επίμονα κοινωνικές εκδηλώσεις, δραστηριότητες λόγω αρνητικής εκτίμησης από τους άλλους) και η αγοραφοβία (το άτομο φοβάται να βρεθεί σε μέρη ή καταστάσεις που η διαφυγή είναι δύσκολη αν συμβεί κρίση πανικού).


Τα συμπτώματα της φοβίας, ανεξαρτήτου είδους, είναι σωματικά όπως είναι εφίδρωση, ταχυκαρδία, δύσπνοια, τρέμουλο, ζάλη αλλά και ψυχολογικά όπως είναι το έντονο άγχος όταν εκτίθεσαι στην πηγή του φόβου, η ανάγκη για διαφυγή ή αποφυγή της φοβικής κατάστασης, η αίσθηση ότι ο έλεγχος του εαυτού χάνεται και η γνώση ότι ο φόβος μπορεί να είναι παράλογος ή υπερβολικός αλλά η αδυναμία του οργανισμού δεν αφήνει περιθώρια για έλεγχο.


Η φοβία μπορεί να ξεπεραστεί με επιτυχία μέσω της ψυχοθεραπείας και συγκεκριμένα με συμπεριφοριστικές μεθόδους. Η φαρμακευτική αγωγή ενδείκνυται μόνο σε ακραίες καταστάσεις όπου το άτομο καθίσταται εντελώς ανίκανο να ελέγξει τον εαυτό του και τις αντιδράσεις του/της. Ο στόχος της θεραπείας είναι να μειωθεί ο φόβος και το άγχος του ατόμου και να βρεθούν τρόποι αντιμετώπισης και διαχείρισης του φόβου και των αιτιών που τον γεννά. Ο τρόπος για άμεση αυτοβοήθεια είναι:

  • Προσπαθούμε να αναγνωρίσουμε το φόβο και να κατανοήσουμε την προέλευση του.
  • Χαλαρώνουμε με βαθιές εισπνοές-εκπνοές.
  • Σκεφτόμαστε θετικά και οτι υπάρχει λύση στο πρόβλημα μας.
  • Φτιάχνουμε λίστα με όσα μας φοβίζουν και προσπαθούμε να τα αντιμετωπίσουμε σταδιακά ξεκινώντας από το λιγότερο φοβικό.
  • Ζητάμε βοήθεια από έναν ειδικό.